EYT Dışında Kalanlara Yeni Emeklilik Umudu
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinden yararlanamayan milyonlarca vatandaşın gözü kulağı yeniden Ankara’ya çevrildi. 8 Eylül 1999 sonrası sigorta girişi yapan ve EYT kapsamına dahil olamayanlar için “kademeli emeklilik” modeli yeniden gündeme geldi. Kulislerde yer alan bilgilere göre, 2000–2008 yılları arasında sigortalı olanlara erken emeklilik kapısı açılabilir.
Kademeli Emeklilik Nedir?
Kademeli emeklilik modeli, özellikle EYT kapsamı dışında kalan ancak uzun yıllar prim ödemiş ve sigortalılık süresi dolmuş kişilere yönelik olarak şekilleniyor. Bu sistemde, kadınlar için 58, erkekler için ise 60 yaşında emeklilik imkânı gündeme gelirken, prim gün sayısı ortalama 7000 gün olarak belirleniyor.
Ancak işe giriş yılına göre yaş ve prim gün sayılarında da düşüş olabilecek. Taslak tabloya göre:
Kadınlar İçin:
2000 Girişi: 43 yaş / 6325 prim günü
2008 Girişi: 49 yaş / 6925 prim günü
Erkekler İçin:
2000 Girişi: 45 yaş / 6325 prim günü
2008 Girişi: 51 yaş / 6925 prim günü
Kimler Yararlanabilecek?
Kademeli emeklilik modeli yalnızca SGK’ya bağlı çalışanları değil, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamındaki bireyleri de kapsayacak şekilde planlanıyor. Hedef kitle, 2000–2008 yılları arasında işe başlamış ve prim günlerini önemli ölçüde doldurmuş bireyler.
Mevcut sistemdeki temel şartlar:
SSK'lı Kadınlar: 20 yıl sigortalılık + 5000–5975 prim günü
SSK'lı Erkekler: 25 yıl sigortalılık + 5000–5975 prim günü
Bağ-Kur/Emekli Sandığı Kadınlar: 7200 prim günü
Bağ-Kur/Emekli Sandığı Erkekler: 9000 prim günü (eşitleme durumunda 7200'e düşebilir)
Yıpranma Payı ile Ek Hizmet Süresi
Bazı meslek grupları için yıpranma payı uygulaması da erken emekliliği destekliyor. Bu sistemle her 360 güne karşılık 60 ila 180 gün arasında ek hizmet süresi kazanılıyor.
Yıpranma payından yararlanabilen meslekler:
Yer altı maden işçileri
Sağlık personelleri
Polis ve güvenlik güçleri
TSK personeli
Gazeteciler
Meclis Gündemine Ne Zaman Gelecek?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, şu an için resmi bir yasa çalışmasının bulunmadığını açıklasa da kulislerde bu düzenlemenin 2025 yılı içinde torba yasa kapsamında TBMM’ye sunulabileceği konuşuluyor. Aynı paket içinde ev hanımlarına sosyal güvenlik desteği, doğum borçlanması genişletmesi gibi başka sosyal reformların da yer alması bekleniyor.
Uzmanlardan Uyarı: “Beklentiye Girerken Temkinli Olun”
Sosyal Güvenlik Uzmanı İsa Karakaş, kamuoyundaki beklentilere temkinli yaklaşılması gerektiğini belirterek, “EYT sonrasında adil geçiş modeli arayışı önemli ancak şu an ortada resmi bir yasa taslağı yok. Bu tür düzenlemeler zaman alır, beklentilerin gerçeklikten kopmaması gerekiyor” dedi.