KOAH Nedir? (Snippet Açacak Giriş)
KOAH, akciğerlerde hava akımının kısıtlanması sonucu gelişen, kronik bronşit ve amfizemi kapsayan ilerleyici bir solunum yolu hastalığıdır. En sık nedeni sigara olup, erken teşhis edilmezse yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürür.
Türkiye’de KOAH Gerçeği: Tanı Oranı Çok Düşük
Uzmanlara göre Türkiye’de 40 yaş üzeri bireylerin yaklaşık yüzde 15–20’sinde KOAH bulunmaktadır. Ancak hastaların yalnızca yüzde 10’u tanı alabilmektedir. Bu durum, KOAH’ın sinsi ilerleyen ve erken dönemde hafife alınan bir hastalık olmasından kaynaklanmaktadır.
Prof. Dr. Füsun Ülger, erken tanının hayati önem taşıdığına dikkat çekerek, özellikle sigara içenlerin düzenli solunum testlerinden geçmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
KOAH’ın En Önemli Risk Faktörleri
KOAH gelişiminde etkili olan başlıca faktörler şunlardır:
Sigara kullanımı (en güçlü neden)
İç ve dış ortam hava kirliliği
Mesleki toz ve kimyasal maruziyet
Alfa-1 antitripsin eksikliği (genetik)
Çocukluk çağında geçirilen ağır solunum yolu enfeksiyonları
Astım öyküsü ve küçük akciğer gelişimi
⚠️ Sigara içmeyenlerde de KOAH görülebilir.
KOAH Belirtileri Nelerdir? (Erken Uyarı İşaretleri)
KOAH’ın erken belirtileri genellikle hafif seyreder ancak zamanla ağırlaşır:
Sabahları balgamlı ve uzun süren öksürük
Merdiven çıkarken veya yürürken nefes darlığı
Hırıltılı solunum (ıslık sesi)
Sık tekrarlayan bronşit ve grip
Göğüste sıkışma hissi
Çabuk yorulma
İlerlemiş KOAH’ta Ortaya Çıkan Sorunlar
Hastalık ilerlediğinde şu tablo görülebilir:
Şiddetli nefes darlığı
Dudak ve tırnaklarda morarma
Ayaklarda şişlik
Kilo kaybı ve kas erimesi
Depresyon ve uyku bozuklukları
Sık hastane yatışları
KOAH Tedavisi Nasıl Yapılır?
KOAH tedavisinde en önemli ve ilk adım sigarayı bırakmaktır. Sigarayı bırakan hastalarda hastalığın ilerleme hızı ciddi oranda yavaşlar.
Tedavi sürecinde uygulanan yöntemler:
Bronş genişletici inhaler ilaçlar
Oksijen tedavisi (ileri evrelerde)
Pulmoner rehabilitasyon
Grip ve zatürre aşıları
Gerekli durumlarda cerrahi müdahale
KOAH Hastaları İçin 3 Etkili Solunum Egzersizi
Bu egzersizler nefes darlığını azaltır ve akciğer kapasitesini destekler:
Dudak Büzerek Nefes Verme
Nefesi yavaşlatır, hava yollarını açık tutar.Diyafram Nefesi (Karın Nefesi)
Akciğerlerin alt kısmını daha etkili kullanmayı sağlar.Kontrollü Öksürük
Balgamın daha kolay atılmasına yardımcı olur.
KOAH Önlenebilir ve Yönetilebilir
KOAH erken teşhis edildiğinde kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Özellikle sigara kullanımının bırakılması, düzenli doktor kontrolü ve doğru solunum egzersizleri ile hastalar daha kaliteli bir yaşam sürdürebilir.